Chuyện phố đổi sang địa chỉ mới "chuyenpho2.blogspot.com"

23/7/13

Trộm dịch Hoàng hạc lâu của Thôi Hiệu

Hàn Giang

Hoàng-hạc Lâu của Thôi Hiệu là một sáng tác nổi tiếng đến mức Thi tiên Lý Bạch khi đến thăm Lầu Hoàng-hạc, đọc thấy bài thơ này đã phải quăng bút than rằng:

"Nhãn tiền hữu cảnh đạo bất đắc,
Thôi Hiệu đề thi tại thượng lầu."
(Thấy cảnh [đẹp] mà không tả được,
[Vì] Thôi Hiệu đã đề thơ ở lầu trên.)

Tại Việt Nam, những danh nhân, tài tử đã từng dịch Hoàng-hạc Lâu gồm: Ngô Tất Tố, Lệ-thần Trần Trọng Kim, Trần Minh Ngọc, Trần Trọng San, Tản-đà Nguyễn Khắc Hiếu, Phạm Nhật Chiêu, Vũ Hoàng Chương v.v. Trong số này ấn tượng nhất phải là bản dịch của Vũ Hoàng Chương với bút pháp bay bổng, từ dùng khoáng đạt. Trong khi đó, phổ biến nhất là bản dịch của Tản-đà theo thể lục bát với câu kết vô tiền khoáng hậu:
"Quê hương khuất bóng hoàng hôn,
Trên sông khói sóng cho buồn lòng ai."

Về phần mình, chủ blog dĩ nhiên không dám bon chen với các bậc tài danh bên trên mà chỉ trộm dịch vì tò mò là chính. Bản thân chủ blog không biết tiếng Hán nên phải mày mò nhờ sự trợ giúp của Thiều-chửu Từ điển. Có gì sai sót, mong các bạn lỡ lướt qua đây bỏ quá cho.

Nguyên văn chữ Hán

黃鶴樓

昔人已乘黃鶴去,
此地空餘黃鶴樓。
黃鶴一去不復返,
白雲千載空悠悠。
晴川歷歷漢陽樹,
芳草萋萋鸚鵡洲。
日暮關何處是
煙波江上使人愁。

崔顥

Âm Hán - Việt

HOÀNG HẠC LÂU

Tích nhân dĩ thừa hoàng hạc khứ,
Thử địa không dư Hoàng-hạc Lâu.
Hoàng hạc nhất khứ bất phục phản,
Bạch vân thiên tải không du du.
Tình xuyên lịch lịch Hán-dương thụ,
Phương thảo thê thê Anh-vũ châu.
Nhật mộ hương quan hà xứ thị,
Yên ba giang thượng sử nhân sầu.

Thôi Hiệu

Dịch nghĩa dựa theo Thiều-chửu Từ điển

LẦU HOÀNG HẠC

Người xưa cưỡi hạc vàng đi mãi,
Nơi đây chỉ còn lại lầu Hoàng-hạc.
Hạc vàng một khi đã đi thì không trở lại,
Mây trắng ngàn năm vẫn trôi lãng đãng.
Sông lặng soi rõ bóng cây [ở] Hán-dương,
Cỏ thơm [mọc] tốt tươi trên bãi/đảo Anh-vũ.
Trời đổ về chiều, [tự hỏi] quê hương nơi đâu,
Khói sóng trên sông làm buồn lòng người.

Bản dịch thơ của Hàn Giang

LẦU HOÀNG HẠC

Người cưỡi hạc vàng bay mãi đâu,
Đất xưa còn đó Hoàng-hạc Lầu.
Hạc vàng bay mãi không về nữa,
Mây trắng ngàn năm bặt bóng ngâu.
Hán-dương sông lặng cây lồng bóng,
Anh-vũ đảo xanh cỏ biếc màu.
Quê nhà khuất nẻo chiều xa ngái,
Khói sóng mờ sông gợn những sầu.