Tạm biệt con gái

hay Ca khúc trong phim Mama mia

Cẩm Giang

Cảnh trong phim Mama mia
Bản quyền @ Universal

Dù Đông hay Tây, thì người mẹ vẫn thế, không thể kìm lòng lúc con “rời khỏi vòng tay mẹ”.

Trong một phim ca nhạc như “Mama mia”, âm thanh quan trọng nhất chính là nhạc và bài hát. Nếu những nhân vật trong phim truyện thoại bằng lời nói thì nhân vật trong phim ca nhạc thoại bằng lời hát. Vì vậy bài hát và âm nhạc ở phim ca nhạc hầu hết nằm trong câu chuyện.

Một trong những bài hát gây được xúc động cho người xem trong “Mama mia” là “Slipping through my fingers” (ABBA) do Donna hát với con gái Sophie khi chuẩn bị váy cưới cho cô. Nếu so sánh hai phiên bản, có thể thấy phiên bản do ABBA thể hiện có phong cách chuyên nghiệp và mạnh mẽ, với những đoạn phô diễn giọng hát và nhiều bè phụ bên cạnh bè chính; còn phiên bản do Donna hát thì có giọng điệu tâm tình, nhẹ nhàng như lời thủ thỉ của mẹ với con gái. Lời hát nói về tâm trạng của mẹ khi con cắp cặp tới trường, là hạnh phúc khi buổi sáng mẹ được đánh thức bởi tiếng gọi ríu rít của con – cô bé đáng yêu, cô bé luôn muốn thoát khỏi vòng tay mẹ, trong khi mẹ luôn muốn giữ con bên mình. Đó là khi mẹ thấy quặn trong tim, bởi con bịn rịn không muốn bước đi ngày hôm nay...

Trong đoạn này, nhân vật không chỉ hát, có những đoạn, Donna đã nói-lời-hát. Đó là ở câu “…a funny litte girl”, Donna hát-nói kèm với một cái bật cười, qua đó thấy hết sự âu yếm, trìu mến của người mẹ.

Đoạn này cũng có sự phối hợp nhuần nhuyễn các loại âm thanh. Ngoài bài hát còn có âm thanh phát ra từ chiếc hộp nhạc mà Sophie mở ra. Sau khi Sophie mở cái hộp là cảnh hai mẹ con đứng trước gương và thoại. Vẫn giai điệu “Slipping through my fingers” nhưng lúc này có thoại đi kèm, nhạc chỉ còn thánh thót như những giọt nước nhỏ xuống, dịu ngân. Để rồi vào phút giây trọng đại, cô con gái thực sự ra đi, thì nhạc dần lớn rồi giọng hát của họ đồng thanh cất lên, ngân dài, trong khi họ cười mà mắt rớm lệ, đỏ hoe. Đó chính là giờ phút chia tay thiêng liêng, là khoảnh khắc trọng đại trong cuộc đời con và cả mẹ nữa.

Cuộc chia tay của Donna và con gái, với bài hát “Slipping through my fingers” khiến những ai hay liên tưởng có thể nhớ Lâm Thị Mỹ Dạ với những câu thơ biết khóc:

“Mẹ có một thời con gái

Như hạt sương màu cỏ xanh

Mẹ sinh con là con gái

Hạnh phúc – niềm đau, một lần”

Hay giản dị hơn như bộc bạch của người mẹ quê lúc đưa con đi lấy chồng:

“Đưa con ra đến cửa buồng thôi

Mẹ phải xa con khổ mấy mươi

Con ạ đêm nay mình mẹ khóc

Đêm đêm mình mẹ lại đưa thoi”

               (“Lấy chồng” - Nguyễn Bính)

Dù Đông hay Tây, thì người mẹ vẫn thế, không thể kìm lòng lúc con “rời khỏi vòng tay mẹ”.

Khi Sophie ra cổng và được đón lên chú ngựa hoa, nhạc rộn ràng xen với tiếng cười, tiếng vỗ tay. Rồi giọng hát chùng xuống cùng với bước đi của Sophie. Khuôn mặt mẹ cô nhỏ xíu giữa khuôn hình. Bà rơm rớm nước mắt, xua tay rồi vẫy chào. Đến từ “waving goodbye”, tiếng hát một lần nữa như lời nói, lời chào của mẹ. Rồi câu hát dịu đi, tắt dần. Nhạc cũng tắt.

Có sự phù hợp đến từng chi tiết trong âm thanh với hành động và cảm xúc nhân vật trong đoạn này. Từ việc lựa chọn bài hát tới cách hát, cách gia giảm âm nhạc, lồng với những âm thanh khác (thoại, tiếng vỗ tay, tiếng cười…) đều được sử dụng một cách tài tình, làm nổi bật lên sự bịn rịn, niềm hạnh phúc, tình yêu, sự gắn bó và cả nỗi xót xa trong cuộc chia tay giữa mẹ và con gái.